Smog bez odkładania

Radni województwa przyjęli 18 grudnia stanowisko będące odpowiedzią na apele kilkudziesięciu rad wielkopolskich gmin, które chciały przesunięcia terminu wejścia w życie zakazu używania najgorszej jakości kotłów do ogrzewania (tzw. kopciuchów), wynikającego z podjętych przez sejmik uchwał antysmogowych.

Przypomnijmy, że przywołane uchwały, których celem jest poprawa jakości powietrza, zostały przyjęte już w 2017 roku. Wprowadziły ograniczenia związane ze stosowaniem najgorszej jakości paliw stałych używanych do ogrzewania, a także terminy, do których należy wymienić określone rodzaje instalacji, w których następuje spalanie tychże paliw. Od 2024 roku w życie wchodzi pierwszy z istotnych zakazów – dotyczący właśnie „kopciuchów”. Kilkadziesiąt wielkopolskich gmin skierowało w ostatnim czasie do samorządu województwa pisma z uchwałami, w których apelują o wydłużenie tego terminu, powołując się m.in. na niestabilną sytuację ekonomiczną i polityczną oraz zaburzenia na rynku paliw, a także na nieposiadanie przez mieszkańców środków na wymianę starych urządzeń.

Sejmik uznał, że aktualnie nie planuje się wprowadzenia zmian zapisów uchwał antysmogowych obowiązujących na terenie województwa wielkopolskiego. Zwrócono uwagę, że sformułowania zawarte w apelach są bardzo ogólne i nie zostały poparte żadnymi dokumentami (analizami), w świetle których zasadne byłoby dokonanie zmiany przywołanej uchwały Sejmiku Województwa Wielkopolskiego.

Po dyskusji na posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dodano jednak zapis, że w przypadku przedstawienia przez samorządy gmin przeszkód popartych formalnymi i merytorycznymi przesłankami (np. wyniki ankiet, badań lub ekspertyz) zostaną one poddane analizie przez „Zespół do sprawy wprowadzenia ograniczeń lub zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw" w celu wypracowania rekomendacji i wniosków dla zarządu województwa. Jak podkreślali przedstawiciele zarządu, to otwarte pole do dialogu z gminami, które potrzebują wsparcia w zakresie dostosowania się mieszkańców do wchodzących w życie zmian.

Przyjęcie (niejednogłośne – 25 głosów za, 7 przeciw) stanowiska sejmiku poprzedziła długa i burzliwa debata. Część radnych proponowała wydłużenie przywołanego terminu o pół roku, wskazując na problemy ekonomiczne niektórych mieszkańców regionu i na fakt, że zakaz wchodzi w życie w połowie sezonu grzewczego. Z drugiej strony padały argumenty dotyczące m.in. długiego, sześcioletniego terminu na przygotowanie się do wchodzącej w życie zmiany, przykłady samorządów gminnych, które odpowiednio pomogły mieszkańcom przejść transformację, konieczność bycia fair wobec tych osób i samorządów, które poważnie potraktowały zbliżający się termin wyznaczony obowiązującym prawem. Przypomniano też ogromną skalę zagrożeń zdrowotnych, jakie przynosi na co dzień zanieczyszczone powietrze, wskazując, że podtrzymanie dotychczasowych uregulowań podyktowane jest troską o zdrowie Wielkopolan.

Źródło: Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego