Większość osób wie doskonale o tym, że darowizna przekazywana w najbliższej rodzinie nie wymaga zapłaty podatku od spadku i darowizn. Jednakże w niektórych sytuacjach trzeba mieć na uwadze dopełnienie formalności w urzędzie skarbowym, aby móc korzystać ze zwolnienia. Poza tym istotne są kwoty wolne od podatku, zależnie od grupy podatkowej. Co powinniśmy wiedzieć o podatku od darowizny? Czy konieczna jest zapłata takiego podatku w razie otrzymania darowizny od rodziców?
Okazuje się, że podatek od darowizny odnosi się do wszystkich darowizn. Jednak w niektórych grupach podatkowych przewidziano zwolnienia, którym warto przyjrzeć się bliżej. Wyróżniamy następujące grupy podatkowe w odniesieniu do podatku od spadków i darowizn:
Gdy nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych odbywa się więcej niż jeden raz od tej samej osoby, należy ująć tę wartość łącznie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym doszło do ostatniego nabycia. Podstawą opodatkowania jest zatem suma wszystkich darowizn od jednej osoby w ciągu pięciu lat. Więcej informacji w tym temacie znajdziemy na stronie Poradnik Przedsiębiorcy.
Co ważne, w ramach grupy 1 wyróżniamy także grupę 0, do której należą zstępni, wstępni, małżonek, rodzeństwo, pasierb, macocha i ojczym. Tutaj każda darowizna jest zwolniona z opodatkowania, nawet po przekroczeniu kwoty wolnej! Jednak należy pamiętać o zgłoszeniu tego faktu naczelnikowi urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego (druk SD-Z2). Obowiązek ten istnieje po przekroczeniu kwoty wolnej od podatku od darowizn (czyli dla grupy 1 jest to 36 120 zł).
Jak już wiemy, rodzice należą do 0 grupy podatkowej, dlatego możemy liczyć na darowiznę bez podatku. W przypadku darowizny o wartości wyższej niż 36 120 zł, trzeba ją zgłosić do urzędu skarbowego, tak aby skorzystać ze zwolnienia z podatku. Jeśli chodzi o darowiznę pieniędzy, tutaj sytuacja jest nieco inna. W grupie 0 taka darowizna przekraczająca wskazaną wartość nie jest opodatkowana, jeśli jej otrzymanie udokumentujemy przekazem pocztowym lub dowodem przekazania na rachunek bankowy danej osoby (lub gdy darowizna wpłynie na rachunek prowadzony w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej). To wskazuje, że po udokumentowaniu darowizny, mamy możliwość skorzystania ze zwolnienia z podatku - do formularza należy dołączyć dowody otrzymania darowizny. Oczywiście do limitu kwoty wolnej zaliczamy wszelkie darowizny od jednej osoby w ciągu ostatnich 5 lat.
Co się stanie, gdy darowizna od rodziców nie ulegnie zgłoszeniu? Wtedy dochodzi do jej opodatkowania na zasadach ogólnych. Trzeba zatem złożyć deklarację i zapłacić odpowiednią wartość podatku. Bardzo często zdarza się, że rodzice kupują mieszkanie dziecku wyjeżdżającemu na studia. Dziecko musi zatem zgłosić ten fakt do urzędu skarbowego na druku SD-Z2 w ciągu 6 miesięcy od otrzymania lokalu - w przeciwnym razie darowizna stanie się opodatkowana podatkiem od darowizn i spadków. Co ważne, termin na złożenie darowizny ma materialny charakter, dlatego nie podlega przywróceniu. Podatnik nie ma zatem możliwości skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania. Jeżeli rodzice i dziecko nie zgłoszą darowizny do US i po latach okaże się, że student otrzymał lokal do zamieszkania, darowizna jest opodatkowana na ogólnych zasadach. Dodatkowo taki stan rzeczy może wiązać się z karą za niedotrzymanie obowiązku zgłoszeniowego, zależnie od stanowiska urzędu skarbowego. Warto zatem przestrzegać przepisów prawnych, tak aby unikać kłopotów w przypadku otrzymania darowizny.